Yangın Merdiveni Yönetmeliği
Yangın merdiveni yönetmeliği dendiği zaman, “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” kapsamı akla gelmektedir. Yönetmelik, yapıların kullanım amacına, büyüklüğüne ve insan yoğunluğuna göre yangın merdiveni zorunluluğunu ve teknik şartlarını tanımlamaktadır. Yüksek katlı binalarda, otellerde, hastanelerde, alışveriş merkezlerinde ve eğitim kurumlarında yangın merdiveni bulundurulması yasal bir zorunluluktur. Yönetmelik, merdivenlerin en az iki bağımsız çıkışa sahip olmasını ve bu yolların yangına dayanıklı malzemelerle inşa edilmesini şart koşmaktadır.
Yangın merdiveni yönetmeliğine göre, merdivenlerin en az 80 cm genişliğinde olması, basamak yüksekliğinin 17.5 cm’yi geçmemesi ve basamak derinliğinin 25 cm’den az olmaması gerekmektedir. Merdivenlerin etrafı duman ve alev geçişine karşı dayanıklı bölmelerle izole edilmeli, çıkış kapıları yangına en az 90 dakika dayanıklı olmalıdır. Yangın merdiveni doğrudan zemine veya güvenli bir açık alana çıkmalıdır. Aydınlatma ve yönlendirme levhaları da görünür ve sürekli çalışır durumda olmalıdır.
Bu düzenlemelere uyulmaması durumunda hem yapının kullanım izni riske girer hem de can güvenliği ciddi şekilde tehlikeye atılmış olur. Belediyeler ve itfaiye birimleri, yapı ruhsatı sürecinde ve sonrasında bu kurallara uygunluğu denetler. Mevzuata uygun olmayan yangın merdivenleri, cezai yaptırımların yanı sıra tadilat zorunluluğuna da yol açabilir.
Konutlarda Yangın Merdiveni Yönetmeliği
Konutlarda yangın merdiveni yönetmeliği düzenlemeleri, öncelikle bina yüksekliği ve kat sayısına bağlı olarak değişmektedir. 4 kat ve üzeri binalarda yangın merdiveni bulundurulması zorunludur. Yönetmeliklere göre, yüksekliği 21 metreyi geçen veya bu yükseklikteki yapılarda en az iki bağımsız kaçış yolu sağlanmalı, bunlardan biri yangın merdiveni olarak planlanmalıdır. Bu sayede yangın anında güvenli tahliye imkanı sunulur ve olası can kayıplarının önüne geçilir.
Konutlarda yangın merdiveni tasarımı, kullanıcı güvenliği ve kolay erişilebilirlik gözetilerek yapılmalıdır. Merdiven genişliği en az 80 cm olmalı, basamak yüksekliği 17,5 cm’yi, basamak derinliği ise 25 cm’den az olmamalıdır. Yangın merdivenleri, duman ve alev geçişini önlemek için yangına dayanıklı malzemelerle inşa edilmeli ve yeterli aydınlatma ile yönlendirme levhalarına sahip olmalıdır. Merdivenlerin çıkış kapıları yangına dayanıklı olmalı ve doğrudan açık alana veya güvenli bir toplanma noktasına çıkmalıdır.
Belediyeler ve itfaiye birimleri, konutlarda yangın merdiveni zorunluluğunu denetlerken, bina kullanım izinlerini bu şartlara bağlı olarak vermektedir. Yönetmeliğe uygun olmayan yangın merdivenlerinin tespiti halinde, yapı sahiplerine belirli süreler verilmekte ve eksikliklerin giderilmesi talep edilmektedir. Bu süreçte yapılan yatırımlar, hem yasal sorumlulukları yerine getirmek hem de bina sakinlerinin can güvenliğini sağlamak açısından büyük önem taşımaktadır.
Binalarda Yangın Merdiveni Yönetmeliği
Binalar için yangın merdiveni yönetmeliği, belirli bir yüksekliğin veya işgal yükünün üzerindeki tüm binaların yangın merdivenleri veya korumalı merdiven boşlukları dahil olmak üzere güvenli ve erişilebilir acil çıkış yolları sağlamasını gerektirir. Yüksek binalar için kaçış yollarının sayısı, duman ve yangının içeri girmesini önleyecek şekilde tasarlanmış en az iki bağımsız yol olmalıdır. Yangın kaçış merdivenleri, galvanizli çelik veya beton gibi yanmaz malzemelerden yapılmalı ve acil tahliye sırasında yükleri kaldıracak yapısal bütünlüğe sahip olmalıdır.
Teknik olarak, yönetmelikler kullanılabilirliği ve güvenliği sağlamak için yangın kaçış merdivenleri için asgari boyut gereksinimlerini belirtir. Minimum merdiven genişliği genellikle kamu binaları için 90 cm ve konut binaları için 80 cm olarak belirlenir ve bu da sorunsuz bir tahliye akışına olanak tanır. Basamak boyutları da sıkı bir şekilde düzenlenir ve yükselticiler 17,5 cm'den uzun ve basamaklar 25 cm'den az derinlikte olmamalıdır. Her kat seviyesinde ve düşey yükseklikte 3,6 metreyi geçmeyen aralıklarla, merdiven genişliğine eşit minimum uzunluklarda inişler sağlanmalıdır. Her iki tarafta, 85 ile 95 cm arasındaki yüksekliklere yerleştirilmiş, kavranabilir ve sürekli olacak şekilde tasarlanmış korkuluklar gereklidir.
